Probiotica

Wat zijn probiotica en wat doen ze met je lichaam?

In je lichaam, en vooral in je darm, zitten van nature goede levende bacteriën en/of gisten. Dat noemen we het microbioom. Wanneer je een infectie krijgt, zijn er meer slechte dan goede bacteriën, waardoor je systeem uit balans raakt. Goede bacteriën helpen om een teveel aan slechte bacteriën te elimineren, waardoor het evenwicht wordt hersteld. Probiotica zijn producten die grote hoeveelheden van die goede bacteriën bevatten. Deze bacteriën overleven het maagzuur en bereiken de darm waar ze hun functie uitoefenen, waar ze de bestaande bacteriënkolonie vergroten.

In welke producten zitten probiotica?

Je kunt de hoeveelheid goede microben in je lichaam verhogen via voedingsmiddelen, dranken en supplementen. Vooral gefermenteerde voedingsmiddelen bevatten veel goede bacteriën die goed zijn voor je lichaam. Yoghurt, augurken, zuurkool, kimchi, cottage cheese, tempeh en zuurdesembrood zijn hier voorbeelden van. Onder gefermenteerde dranken vallen onder andere kombucha en kefir. Verder zitten ook probiotica in gefermenteerde zuiveldranken zoals Yakult, Actimel en Activia. Je kunt eventueel ook kiezen voor een kwalitatief supplement.

Hebben probiotica bijwerkingen?

Omdat probiotische bacteriën al van nature in je lichaam voorkomen, zijn voeding en supplement over het algemeen erg veilig. Heel soms kunnen ze allergische reacties veroorzaken. Ook lichte maagklachten, diarree, flatulentie en een opgeblazen gevoel kunnen voorkomen tijdens de eerste paar dagen na inname. Er zijn bepaalde mensen die voorzichtig moeten zijn met het gebruik van probiotica. Mensen met een verzwakt immuunsysteem (door bijvoorbeeld chemotherapie), die een ernstige ziekte hebben of onlangs een operatie hebben ondergaan, moeten voorzichtig zijn. Ook mag je zieke kinderen niet zomaar probiotica geven. Het risico op infecties of antibioticaresistentie kan op deze manier vergroot worden.

Zijn probiotica goed voor je darmen?

Bacteriën uit voeding of supplementen komen via de maag in de darm terecht. Soms worden ze onderweg al door het maagzuur in de maag of door de gal in de dunne darm gedood. Wanneer ze die route toch overleven, komen ze eerst in de dunne darm en uiteindelijk in de dikke darm terecht. De Europese Voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) heeft de effecten van probiotica wetenschappelijk geëvalueerd. Ze hebben slechts één gezondheidsclaim goedgekeurd: levende bacteriën in yoghurt of gefermenteerde melk verbeteren de vertering van lactose (melksuiker) bij mensen die lactose moeilijk verteren. De yoghurt moet daarvoor tenminste 100 miljoen levende micro-organismen (Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus en Streptococcus thermophilus) per gram bevatten. Vroeger vond je op probiotische producten heel wat gezondheidsclaims. Nu is dat niet meer wettelijk toegelaten.

Wat is het beste tijdstip om probiotica in te nemen?

Probiotica zijn het meest effectief als ze op een lege maag worden ingenomen om ervoor te zorgen dat de goede bacteriën zo snel mogelijk in de darm terechtkomen. De beste tijd om een probioticasupplement in te nemen is ‘s ochtends voor het ontbijt of ‘s avonds voor het slapen gaan.

Hoe lang moet ik probiotica gebruiken?

Het duurt bij de meeste mensen 2 à 3 weken om de voordelen te voelen van het nemen van probiotica. Dat komt omdat probiotica tijd nodig hebben om het aantal goede bacteriën te verhogen en het aantal slechte bacteriën te verlagen. Voor chronische aandoeningen of de algemene gezondheid van het immuunsysteem kan het nuttig zijn om probiotica gedurende weken of maanden achter elkaar te gebruiken. De meeste mensen kunnen probiotica goed verdragen, en ze kunnen helpen het gezonde darmmicrobioom te herstellen of in balans te brengen.

Hoeveel probiotica per dag?

De gebruikelijke dosering varieert per product, maar ligt voor kinderen tussen 5 en 10 miljard kolonievormende eenheden per dag, en voor volwassenen tussen 10 en 20 miljard kolonievormende eenheden per dag.

Wat is beter, prebiotica of probiotica?

Prebiotica zijn complexe koolhydraten die de (goede) darmbacteriën voeden. Voorbeelden van prebiotica zijn onder andere inuline, pectine en resistent zetmeel. Een supplement dat een probioticum en een prebioticum combineert, wordt een synbioticum genoemd.

Waarop letten bij probiotica?

Denk je eraan om een probioticasupplement te kopen, let dan op hoeveel verschillende bacteriestammen aanwezig zijn. Welke soorten en hoeveel koloniserende eenheden een supplement bevat wordt aangeduid met kolonievormende eenheden (k.v.e.). Hiermee wordt het totaal aantal bacteriën dat een kolonie kan vormen in je darm bedoeld.