Immuunsysteem

Wat is het immuunsysteem?

Het immuunsysteem omvat een complex netwerk van afweermechanismen die het lichaam beschermen tegen bedreigingen van buitenaf en van binnenuit. Het hoofddoel van dit systeem is het handhaven van een stabiele omgeving, bekend als homeostase, in het lichaam.

Hoewel het immuunsysteem geen specifieke organen heeft, bevatten de milt, het beenmerg, lymfeklieren en amandelen immuuncellen. Functioneel gezien is het immuunsysteem onderverdeeld in aangeboren immuniteit en adaptieve immuniteit.

Hoe werkt het immuunsysteem?

Het immuunsysteem streeft naar homeostase in het lichaam, maar kan worden verstoord door externe pathogenen (zoals virussen, bacteriën, parasieten) of door een ongecontroleerde groei van kankercellen, wat leidt tot een interne storing.

Een cruciale eigenschap van het immuunsysteem is het vermogen om het lichaamseigen (“zelf”) te onderscheiden van het niet-lichaamseigen (“niet-zelf”), waardoor het ziekteverwekkers en ongewenste cellen kan herkennen en vernietigen. Dit mechanisme speelt ook een rol bij afstoting van vreemd weefsel tijdens transplantaties.

Vaccinatie is een veelvoorkomende strategie om het immuunsysteem te helpen bij het bestrijden van verschillende ziekteverwekkers. Door een onschadelijk deel van een pathogeen (antigeen) in te brengen, wordt een immuunrespons geactiveerd en een geheugen van het antigeen ontwikkeld, waardoor een snellere en krachtigere immuunrespons mogelijk is bij blootstelling aan de ziekteverwekker.

Welke voeding ondersteunt het immuunsysteem?

Het regelmatig eten van een gevarieerd dieet met voedzame voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamines en mineralen, zoals citrusvruchten, spinazie, rode paprika’s en gember, kan helpen om je immuunsysteem te versterken.

Citrusvruchten

Veel mensen kiezen voor vitamine C als aanvulling op hun voeding, zeker tijdens de koudere maanden. Vitamine C draagt bij tot de normale werking van het immuunsysteem en speelt een rol bij de bescherming van cellen tegen oxidatieve stress.

De meeste citrusvruchten bevatten veel vitamine C. Met zo’n variëteit om uit te kiezen, is het gemakkelijk om een scheutje van deze vitamine toe te voegen aan elke maaltijd.

Populaire citrusvruchten zijn onder andere:

• grapefruit
• sinaasappels
• mandarijnen
• tangerines
• citroenen
• limoenen

Omdat je lichaam het niet produceert of opslaat, heb je dagelijks vitamine C nodig. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid voor de meeste volwassenen is:

• 75 mg voor vrouwen
• 90 mg voor mannen

Als je kiest voor supplementen, vermijd dan om meer dan 2000 milligram (mg) per dag in te nemen.

Rode paprika’s

Ondanks het gewicht bevatten rode paprika’s bijna 3 keer zoveel vitamine C (127 mg) als een sinaasappel uit Florida (45 mg). Ze zijn ook een bron van bètacaroteen. Naast het stimuleren van je immuunsysteem, kan vitamine C je helpen een gezonde huid te behouden. Bètacaroteen, dat je lichaam omzet in vitamine A, helpt je ogen en huid gezond te houden.

Broccoli

Broccoli bevat vitamines en mineralen – zoals vitamines A, C en E – evenals vezels. Broccoli is dus een uiterst gezonde groente die je op je bord kunt leggen. De sleutel om de kracht ervan intact te houden, is om het zo min mogelijk te koken – of nog beter, helemaal niet. Onderzoek heeft aangetoond dat stomen de beste manier kan zijn om zo veel mogelijk voedingsstoffen in het voedsel te behouden.

Knoflook

Knoflook staat bekend om zijn uitgesproken smaak en wordt al eeuwenlang gebruikt in traditionele toepassingen. Vroege beschavingen schreven het diverse eigenschappen toe, waaronder ondersteuning bij algemene weerstand. Knoflook bevat van nature zwavelhoudende verbindingen zoals allicine, die bijdragen aan het karakteristieke aroma van de plant.

Gember

Gember is een populair ingrediënt dat vaak wordt gebruikt in thee of maaltijden, zeker tijdens de koudere maanden. Het bevat van nature gingerol, een stof verwant aan capsaïcine, die gember zijn kenmerkende warmte geeft. Gember wordt al eeuwenlang traditioneel toegepast vanwege zijn bijzondere smaak en eigenschappen.

Spinazie

Spinazie is rijk aan voedingsstoffen zoals vitamine C, antioxidanten en bètacaroteen. Door het licht te koken kunnen bepaalde voedingsstoffen beter beschikbaar worden voor opname in het lichaam.

Yoghurt

Kies bij voorkeur voor yoghurt met de vermelding ?levende en actieve culturen?, zoals Griekse yoghurt. Sommige yoghurtsoorten zijn verrijkt met vitamine D, een vitamine die bijdraagt aan de normale werking van het immuunsysteem. Let bij je keuze op producten zonder toegevoegde suikers.

Amandelen

Amandelen zijn een bron van vitamine E, een antioxidant die helpt bij de bescherming van cellen tegen oxidatieve stress. Omdat vitamine E vetoplosbaar is, wordt het goed opgenomen in combinatie met de gezonde vetten die amandelen van nature bevatten.

Zonnebloempitten

Zonnebloempitten leveren verschillende voedingsstoffen zoals vitamine E, selenium, magnesium en vitamine B6. Deze combinatie maakt ze een voedzame toevoeging aan salades, yoghurt of ontbijtgranen.

Kurkuma

Kurkuma is een specerij met een felgele kleur, afkomstig van de stof curcumine. Deze kleurstof wordt veel gebruikt in de keuken en is onderwerp van lopend wetenschappelijk onderzoek.

Groene thee

Groene thee bevat van nature antioxidanten zoals flavonoïden en EGCG (epigallocatechinegallaat). Deze stoffen dragen bij aan de algemene antioxidantinname via de voeding. Groene thee wordt niet gefermenteerd, waardoor deze antioxidanten goed behouden blijven.

Papaja

Papaja is een tropische vrucht die vitamine C bevat en een enzym genaamd papaïne, dat traditioneel wordt gewaardeerd om zijn verzachtende werking op de spijsvertering. Papaja bevat daarnaast ook kalium, magnesium en foliumzuur.

Kiwi

Kiwi is rijk aan vitamine C, foliumzuur, kalium en vitamine K. Deze combinatie van micronutriënten maakt kiwi tot een voedzame keuze binnen een gevarieerd eetpatroon.

Gevogelte

Gevogelte zoals kip en kalkoen is een natuurlijke bron van vitamine B6, een vitamine die betrokken is bij verschillende processen in het lichaam, zoals de energiestofwisseling en de vorming van rode bloedcellen. Bouillon getrokken van kippenbotten bevat daarnaast natuurlijke bestanddelen zoals gelatine en collageen.

Schelpdieren

Sommige soorten schelpdieren, zoals oesters of mosselen, bevatten zink ? een mineraal dat bijdraagt aan de normale werking van het immuunsysteem. Ze kunnen een voedzame aanvulling zijn op een gevarieerd voedingspatroon.

Soorten schelpdieren die rijk zijn aan zink zijn onder andere:

• oesters
• krab
• kreeft
• mosselen

Let op dat je niet meer dan de dagelijks aanbevolen hoeveelheid zink in je dieet krijgt:

• 11 mg voor volwassen mannen
• 8 mg voor de meeste volwassen vrouwen

Te veel zink kan de functie van het immuunsysteem juist remmen.
Het regelmatig eten van een gevarieerd dieet met voedzame voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamines en mineralen, zoals citrusvruchten, spinazie, rode paprika’s en gember, kan helpen om je immuunsysteem te ondersteunen.

*Gezondheidsclaims in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie.