Alfa-liponzuur

Wat is alfa-liponzuur?

Liponzuur, vaak α-liponzuur genoemd, is een zwavelhoudend vetzuur dat wordt gesynthetiseerd door dieren, mensen en planten. In voeding zit het in gisten, spinazie, broccoli, aardappelen en orgaanvlees.

Qua chemische samenstelling bestaat alfa-liponzuur uit een keten van acht koolstofatomen met daaraan gekoppeld twee zwavelatomen. Door haar ringstructuur is het zowel hydrofiel als lipofiel, wat betekent dat het zowel in water als in vet oplosbaar medium kan werken.

Liponzuur zit in de mitochondriën van elke cel. Zijn belangrijkste rol daar is het omzetten van bloedsuiker (glucose) in energie met behulp van zuurstof, een proces dat het aëroob metabolisme wordt genoemd.

Alfa-liponzuur is niet hetzelfde als het omega-3 vetzuur alfa-linoleenzuur. Beide worden afgekort met de letters ALA, wat voor verwarring kan zorgen.

Wat doet het?

R-liponzuur zorgt ervoor dat koolhydraten worden afgebroken en omgezet in energie. Dit vetzuur maakt dus deel uit van de zogenaamde citroenzuurcyclus. In deze cyclus worden eiwitten, vetten en koolhydraten omgezet in energie.

Daarnaast kan alfa-liponzuur de werking van de vitamines C en E als antioxidant revitaliseren, en is het een essentiële cofactor van de glutathion-productie. Glutathion is een antioxidant die oxidatie van zware metalen in het lichaam aanpakt.

Alfa-liponzuur als supplement werkt goed samen met N-acetyl-cysteïne en L-glutamine omdat die eveneens nodig zijn voor de productie van glutathion.

Wat is de R-vorm?

Liponzuur bevat twee zwavelgroepen die geoxideerd of gereduceerd kunnen zijn. Dihydroliponzuur is de gereduceerde vorm van liponzuur.

Liponzuur bevat ook een asymmetrische koolstof, wat betekent dat liponzuur kan voorkomen in twee molecuulvormen die bijna identiek zijn. We noemen deze molecuulvormen ook wel enantiomeren.

R-liponzuur en S-liponzuur, de enamionteren van liponzuur, zijn spiegelbeelden van elkaar. Alleen de R-molecule wordt van nature het lichaam door het lichaam aangemaakt. Om die reden is de biologische beschikbaarheid (opname) van die vorm ook veel hoger.

Vooral in de vorm van natrium-R-lipoaat, de natuurlijke en gestabiliseerde vorm van alfa-liponzuur, zal een supplement goed werken.

Waarin zit alfa-liponzuur?

ALA wordt dus in het lichaam aangemaakt, maar je kan het ook uit voeding halen. In voeding is alfa-liponzuur altijd gebonden aan het aminozuur lysine.

Rood vlees, tomaten, wortelen, bieten, spinazie, broccoli en aardappelen zijn goede bronnen van alfa-liponzuur. Sommige mensen nemen alfa-liponzuur in supplementvorm omdat dit veel hoger gedoseerd is.

Hoeveel alfa-liponzuur per dag?

Supplementen met alfa-liponzuur zijn verkrijgbaar in formuleringen met dagelijkse dosissen variërend van 100 mg tot 600 mg. Uit studies blijken dosissen tussen 600 en 1200 mg het meest courant te zijn. Er wordt aangenomen dat een maximale dagelijkse dosis van 1800 mg veilig is voor volwassenen.

Soms worden die dagelijkse dosissen opgesplitst in drie gelijke dosissen, bijvoorbeeld ochtend, middag en avond. Je kan het best innemen op lege maag, idealiter twee uur voor een maaltijd.

Vermijd het gebruik van alfa-liponzuur samen met andere kruiden of gezondheidssupplementen die de bloedsuiker kunnen verlagen. Denk daarbij aan duivelsklauw, fenegriek, knoflook, guarpitmeel, paardenkastanje, Panax ginseng, psyllium, en Siberische ginseng.

Neem geen alfa-liponzuur in zonder medisch advies als je diabetes- of schildkliermedicijnen gebruikt. Ook bij chemotherapie wordt het gebruik van liponzuur afgeraden.