Ashwagandha

Wat is ashwagandha?

Ashwagandha (Withania somnifera, Physalis somnifera) is een meerjarige plant die tot wel anderhalve meter hoog kan groeien. Hij behoort tot de nachtschadefamilie en groeit in het Middellandse Zeegebied, Afrika en Azië.

Waar is het goed voor?

Naar de werking van ashwagandha wordt nog volop onderzoek gedaan. Wetenschappelijke studies hebben de volgende effecten kunnen aantonen:

• Werkt ontspannend*
• Draagt bij aan het aanpassingsvermogen bij stress-situaties*
• Is goed voor de gemoedstoestand*

Deze effecten zijn toe te schrijven aan de complexe fytochemische samenstelling. De belangrijkste verbindingen in ashwagandha zijn de withaloniden, die qua werking lijken op de hoofdbestanddelen in Panax ginseng. Om die reden wordt ashwagandha wel eens Indiase ginseng genoemd.

De meest werkzame withanolide is withaferine. Let hiermee op want het kan in grote hoeveelheden toxisch zijn.

Waarschuwing RIVM (2024)

Recentelijk is de veiligheid van Ashwagandha, beter bekend als Withania somnifera, in diverse media in twijfel getrokken.

Het RIVM heeft onderzocht of kruidenpreparaten met Withania somnifera schadelijk zijn voor de gezondheid. Er zijn schadelijke effecten gevonden bij mensen die er gevoelig voor zijn, hoewel het onbekend is om welke mensen dit precies gaat.

Daarom adviseert het RIVM uit voorzorg om geen kruidenpreparaten met Withania somnifera te gebruiken, vooral niet tijdens de zwangerschap.

In sommige Oosterse landen wordt Whitania somnifera zelfs gebruikt om abortus op te wekken. Dit effect is nog niet onderzocht geweest, en het is ook niet bekend hoe vaak deze voorvallen zich voordoen. Daarom is het raadzaam om het supplement volledig te mijden tijdens de zwangerschap.

Het effect van ashwagandha op de lever

Internationaal onderzoek richt zich voornamelijk op de positieve effecten van het kruid. Er zijn geen schadelijke effecten gevonden bij mensen die voedingssupplementen met Withania somnifera gebruikten, maar wel zijn er meldingen geweest van vergiftigingen bij mensen die deze supplementen hadden ingenomen.

Deze meldingen omvatten schadelijke effecten op de lever en veranderingen in de concentraties van schildklierhormonen en cortisol. Deze mensen hadden supplementen gebruikt met vergelijkbare hoeveelheden Withania somnifera als de supplementen die in Nederland verkrijgbaar zijn.

Wel is het niet duidelijk of deze leverproblemen rechtstreeks afkomstig zijn van het gebruikt van Whitania somnifera.

Het Lareb (bijwerkingencentrum / Landelijke registratie evaluatie bijwerkingen) gaf zelf al aan dat de schadelijke effecten ook van andere ingrediënten konden komen:

“Soms kan het voorkomen dat de kruiden verwisseld zijn of dat er kruiden inzitten die niet op het etiket staan. Soms kan het product verontreinigd zijn. Het is daarom niet uit te sluiten dat de leverschade in de meldingen door iets anders in het product veroorzaakt zijn.” (bron: Lareb)

Let dus goed op waar je je ashwagandha supplementen koopt. In meeste gevallen is ashwagandha veilig, zeker als de bron van het kruid goed te achterhalen is.

Het verschil tussen ashwagandha thee en supplementen

Het is niet bekend of gebruikers van Withania somnifera thee dezelfde hoeveelheid schadelijke stoffen binnenkrijgen als bij het gebruik van voedingssupplementen.

Er is geen wetenschappelijk onderzoek gedaan naar het effect van Withania somnifera thee, dus wordt uit voorzorg aangenomen dat de conclusie voor voedingssupplementen ook geldt voor het gebruik van het kruid in de vorm van thee.

Ashwagandha als adoptogeen

Ashwagandha wordt ook wel eens omschreven als een adaptogeen.

Adaptogenen zijn kruiden die de reacties op stress verbeteren en het lichaam helpen zich aan te passen door fysiologische processen te normaliseren in tijden van verhoogde stress. Ze oefenen hun stressbeschermende werking uit door de homeostase te reguleren via verschillende werkingsmechanismen die verband houden met de hypothalamus-hypofyse-bijnieras, en ook door de belangrijkste mediatoren van de stressrespons te controleren.

Meerdere studies hebben ashwagandha in verband gebracht met een beter aanpassingsvermogen in stressvolle situaties* en het blijkt dat ashwagandha ontspannend kan werken.*

Wanneer neem ik dit supplement?

Neem je ashwagandha ter ondersteuning van je gezondheid, dan neem je dit supplement best ?s ochtends samen met voeding. Doe dit niet op lege maag want dit kan lichte maagklachten veroorzaken. Neem ashwagandha dus tijdens of na het ontbijt.

Gebruik je ashwagandha voor ontspanning*, dan kan je dit supplement ook ?s avonds innemen. Dit wordt aangeraden aan mensen die overdag maagklachten ervaren.

Hoe lang duurt het voor ashwagandha begint te werken?

Bij gebruik in combinatie met een gezonde levensstijl kan ashwagandha al binnen twee weken een positieve invloed hebben op het lichaam. Onthoud goed: elk lichaam is anders. De effecten van ashwagandha verschillen dus echt van persoon tot persoon. De kwaliteit van je ashwagandha-supplement is ook van belang.

KSM-66, een populair ashwagandha-supplement

KSM-66 is een ashwagandha-extract van de Indische fabrikant Ixoreal Biomed. Het is een full-spectrum extract dat wordt geproduceerd met behulp van een uniek eigen extractieproces. Dit proces gebruikt geen alcohol of chemische oplosmiddelen.

KSM-66 bevat enkel de wortels van de ashwagandha-plant. Dit deel van de plant wordt door traditionele volkeren inwendig gebruikt voor de adaptogene effecten. De bladeren van de ashwagandha-plant zitten dus niet in KSM-66. Bladeren zijn niet geschikt voor inwendige consumptie omdat ze veel withaferine bevatten.

Waarop letten bij ashwagandha?

Als je ashwagandha neemt als supplement, let dan zeker op de dosis. Een teveel kan leiden tot spijsverteringsproblemen, hoofdpijn en slaperigheid.

Verder kan ashwagandha ook een invloed hebben op de bloeddruk en de aanmaak van schildklierhormonen. Let dus op als je sedativa, antidepressiva, bloedverdunners, schildkliersupplementen, immuunonderdrukkende middelen, bloeddrukmedicatie of diabetesmedicatie neemt.

Ashwagandha kan ook interageren met Sint Janskruid, kava kava en valeriaan. Gebruik tot slot geen ashwagandha tijdens de zwangerschap of het geven van borstvoeding. Er is namelijk onvoldoende informatie voorhanden omtrent de veiligheid.

*Gezondheidsclaims in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie.