Hormonen

Wat zijn hormonen?

Hormonen zijn chemische boodschappers in het lichaam die verschillende lichaamsfuncties reguleren en coördineren. Ze worden geproduceerd door endocriene klieren en vervolgens via de bloedbaan naar doelcellen getransporteerd, waar ze specifieke reacties veroorzaken. 

Hormonen spelen een cruciale rol bij het reguleren van processen zoals metabolisme, groei en ontwikkeling, reproductie, stemming en slaap. Ze werken vaak samen in complexe netwerken om het lichaam in balans te houden en te reageren op veranderingen in de interne en externe omgeving.

Belangrijkste hormonen

Insuline, geproduceerd door de alvleesklier, reguleert de glucose-omzetting en -opname door cellen. 

Schildklierhormonen stimuleren celenergie en stofwisseling. 

Leptine onderdrukt het hongergevoel, terwijl cortisol, vrijgegeven bij stress, het lichaam voorbereidt op reacties op stressvolle situaties. 

Geslachtshormonen zoals oestrogeen, progesteron en testosteron hebben elk hun eigen cruciale rol in het lichaam.

Endocriene klieren en hun rol

Endocriene klieren produceren hormonen die in het bloed worden afgegeven. Weefsels, zoals de maagwand, produceren ook hormonen zoals gastrine, dat de maagzuurproductie reguleert. Hormonen kunnen worden ingedeeld in steroïdhormonen (oplosbaar in vet) en peptidehormonen (gemaakt uit eiwitten).

Homeostase en zenuwstelsel

Homeostase, het evenwicht van lichaamsprocessen, wordt gereguleerd door zowel het zenuwstelsel als het hormoonstelsel. De hypothalamus reageert op signalen van verstoringen en reguleert de hormoonproductie dienovereenkomstig.

Hypofyse en haar hormoonproductie

De hypothalamus stuurt signalen naar de hypofyse om hormonen te produceren die andere klieren beïnvloeden. Deze tropische hormonen reguleren de secretie van hormonen zoals TSH voor de schildklier en ACTH voor de bijnieren. De hypofyse produceert ook effecthormonen zoals groeihormoon.

Neurohypofyse en hormoonafgifte

De achterkwab van de hypofyse geeft hormonen af die in de hypothalamus zijn aangemaakt, zoals ADH en oxytocine, bekend als het “knuffelhormoon”. Na gebruik worden hormonen afgebroken in de darmen en lever.

Hormonale balans

Het handhaven van een gezonde hormonale balans gaat gepaard met een holistische levensstijl. Het begint met het kiezen van onbewerkte voeding, regelmatige lichaamsbeweging, stressmanagement en het omarmen van activiteiten die vreugde en betekenis brengen.

Vermijd hormoonverstoorders

Veel alledaagse producten, zoals shampoos, cosmetica en plastic verpakkingen, bevatten hormoonverstorende stoffen (EDC’s) die onze natuurlijke hormonen kunnen nabootsen, verstoren of afbreken, met nadelige gezondheidseffecten tot gevolg.