Iris Sommer is hoogleraar psychiatrie aan het Universitair Medisch Centrum in Groningen en doet onderzoek naar hersenaandoeningen zoals schizofrenie. Ze schreef het boek ‘Het Vrouwenbrein’, dat kijkt naar de verschillen tussen mannen en vrouwen. Iris maakt in dit kort interview komaf met enkele clichés.
Iris, waar komt jouw interesse voor de hersenen en hersenaandoeningen vandaan?
Er zijn slechts een beperkt aantal echte mysteries in de wereld, het brein is er een van.
Het vrouwenbrein is heel wat kleiner dan dat van de man. Hoeveel kleiner precies?
In volume scheelt het 110 cm³, in gewicht 1,5 ons (150 gram in massa). Nog heftiger vind ik het lager aantal hersencellen in de grote hersenen van vrouwen. Het verschil bedraagt maar liefst 17% in het nadeel van de vrouw.
Er wordt wel eens gezegd dat een groter brein voor meer intelligentie zorgt. Niettegenstaande doen vrouwen het in een academische omgeving zeer goed, soms beter dan mannen. Hoe komt dit?
Op algemene IQ-testen doen vrouwen het even goed, gesteld dat ze dezelfde opleiding gehad hebben. De intelligentie van mannen en vrouwen is niet helemaal gelijk, maar beide seksen hebben kleine voor- en nadelen op verschillende terreinen. Het vrouwenbrein kan dus blijkbaar compenseren voor haar kleinere hardware. Ik heb uitgezocht hoe dat gebeurt. Een van de factoren daarin is dat de verbranding van de hersencellen hoger is bij vrouwen.
Speelt opvoeding een belangrijke rol in de ontwikkeling van de hersenen?
Opvoeding speelt zeker een rol! Jonge hersenen zijn heel plastisch en passen zich aan aan de omgeving, aan wat de kinderen wordt aangeboden.
Meisjes zijn doorgaans sneller volwassen dan jongens. Is er een link met het brein?
Er is absoluut een link met het brein! Voorafgaand aan de groeispurt tijdens de puberteit vindt een hersenontwikkeling plaats. Kinderen die eerder in de puberteit komen, maken daardoor eerder een hersenrijping mee. Dat is bij meisjes gemiddeld minstens twee jaar eerder.
Mannen en vrouwen worden respectievelijk met de linker- en rechterhelft geassocieerd. Hoe manifesteert dit verschil zich?
Dat is een achterhaald idee waar we nu echt eens afscheid van moeten nemen.
Welke invloed heeft een kleiner brein op andere lichaamssystemen zoals het immuunsysteem?
Daar is geen samenhang tussen.
Evolueert het brein mee bij geslachtsveranderingen of blijft dit hetzelfde?
Dat doet het zeker! Hormoonbehandeling, vooral met testosteron, heeft een groot effect op persoonlijkheid, zelfvertrouwen en impulsiviteit. Hormoonbehandeling heeft ook een wat kleiner effect op sommige functies van het denkvermogen
Dementie komt volgens recente cijfers vaker voor bij vrouwen. Heeft het kleinere brein daar iets mee te maken?
Nee, dat zit niet in de afmetingen, maar bijvoorbeeld in een ander immuunsysteem. Ook worden vrouwen gewoon ouder.
Heb je nog één tip voor onze lezers om de hersenen gezond te houden?
Eet geen vlees meer, wel nog vis.