In het Oosten weten ze het al langer: groene thee is gezond. Dit artikel legt uit wat de verschillen zijn met zwarte en witte thee, en waarom groene thee goed voor je is.
Actieve deeltjes in thee
Vooraleer we de soorten thee in detail bespreken, kijken we even naar de aanwezige bioactieve stoffen. Deze stoffen zijn namelijk aanwezig in alle soorten thee, maar in verschillende hoeveelheden.
De voornaamste bestanddelen van thee zijn flavonoïden, fluoride en theanine.
Flavonoïden zijn polyfenolen (plantverbindingen) die het meest voorkomen in verse theebladeren. Ze bestaan uit zes klassen, namelijk flavan-3-olen (catechinen), anthocyanidinen, flavanonen, flavonolen, flavonen en isoflavonen.
Fluoride hoopt zich op in theebladeren, en het gehalte is dan ook het hoogst in de oudste bladeren. Alleen de knop of de bovenste twee tot vier blaadjes van de theestruik worden gebruikt om een thee van de hoogste kwaliteit te maken. Hoe lager het fluoridegehalte, hoe beter het uiterlijk, de smaak en het aroma van de thee.
Theanine is een aminozuur dat niet in eiwitten voorkomt en ongeveer 1-2% van de droge bladeren uitmaakt. Het heeft een hoge biologische beschikbaarheid en passeert de bloed-hersenbarrière. Theanine lijkt in zijn chemische structuur op de remmende neurotransmitter glutamaat.
Andere stoffen zijn pigmenten (zoals carotenoïden en chlorofyl), alkaloïden (cafeïne, theofylline en theobromine), lignanen, koolhydraten, eiwitten, lipiden en vitaminen.
Verschil tussen witte, zwarte en groene thee
Er zijn vijf soorten thee, gebaseerd op de mate van oxidatie die tijdens de verwerking optreedt. Bij al deze soorten laat men de blaadjes drogen vóór de enzymactivering.
Binnen theebladeren zijn zowel catechinen als het enzym oxidase (PPO) aanwezig, maar in verschillende compartimenten. Door het rollen, pletten en breken dat bij de verwerking van de thee plaatsvindt, worden die cel-compartimenten afgebroken. Als gevolg daarvan vormen de catechinen theaflavinen en thearubiginen.
Dit oxidatieve proces wordt door werknemers in de thee-industrie fermentatie genoemd. Het wordt stopgezet door de theebladeren te stomen, te bakken of te frituren, waardoor de PPO (het bruin kleuren) wordt geïnactiveerd.
Witte thee is afkomstig van de ongeopende knoppen en de zeer jonge blaadjes van de struik. Deze worden gestoomd of gebakken, waardoor PPO wordt geïnactiveerd, voordat ze worden gedroogd. Dit betekent dat ze hoge catechine-concentraties hebben, vergelijkbaar met verse theebladeren. Witte thee is dus de zuiverste soort thee en bevat daarom het meest aantal polyfenolen.
Groene thee, het meest gekende type thee, wordt gemaakt van rijpere theebladeren en bevat een overvloed aan catechinen. In groene thee is dat voornamelijk EGCG. De theebladeren worden eerst gedroogd en dan gestoomd of gebakken, voordat ze uiteindelijk worden gerold en gedroogd. Zelfs bij vergelijkbare hoeveelheden catechine kan de antioxidantwerking tussen groene en witte thee sterk verschillen onder invloed van andere aanwezige antioxidanten. Matcha is groene thee in een fijne poedervorm.
De derde vorm, oolong of wulong thee, bestaat uit licht gekneusde blaadjes, zodat het door PPO ontstane aroma gedeeltelijk vrijkomt. De bladeren zijn meer geoxideerd dan witte of groene thee, en bevat daarom minder catechines, theaflavines en thearubine.
De bladeren van de theeplant worden voor zwarte thee, ten vierde, gerold of gebroken om de catechinen te laten oxideren door volledig contact met PPO te verzekeren. Dit wordt gevolgd door drogen of verhitten en pletten. De volledige oxidatie vóór het drogen zorgt voor een laag gehalte aan flavan-3-olen zoals EGCG. Zwarte thee is wel rijk aan theaflavines en thearubigines, die een werking vergelijkbaar met die van EGCG hebben, en tevens zorgen voor de bittere smaak. Zwarte thee bevat ook meer cafeïne dan de voorgaande soorten thee.
Een ander type thee, pu’er, pu’erh of Chinese zwarte thee, wordt geproduceerd uit de grotere (rijpere) theebladeren. De bladeren worden verhit en gedroogd alvorens ze te bevochtigen. Daarna worden ze in een pan gebakken en samengeperst. Het product wordt opgeslagen in een zorgvuldig aangepaste omgeving waar het tientallen jaren kan rijpen. Naast de PPO-oxidatie wordt soms ook gebruik gemaakt van schimmelfermentatie om het rijpingsproces te versnellen.
Een laatste vorm die meer populair aan het worden is, is kombucha. Kombucha is thee die is gefermenteerd met suiker en een startercultuur van (goede) bacteriën en gist.[1][2]
Waar is groene thee goed voor?
Naar het vermogen van groene thee wordt nog volop onderzoek gedaan. Wetenschappers zijn het in ieder geval al over eens dat groene thee:
- Bijdraagt aan een normale werking van het hart en de bloedvaten*
- Goed is voor het behoud van gezonde cholesterolwaarden*
- De vetverbranding ondersteunt en helpt bij het behoud van een normaal gewicht*
(* In afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie)
Neveneffecten en interacties van groene thee
Groene thee is in matige hoeveelheden veilig. Een teveel aan groene thee kan leiden tot maagklachten en constipatie. Stop onmiddellijk met het gebruik van groene thee als je allergische reacties ervaart of kampt met ongewone bloedingen.
Vermijd om die laatste reden het gebruik van groene thee samen met andere kruiden/gezondheidssupplementen die de bloedstolling kunnen beïnvloeden. Dit omvat engelwortel (dong quai), capsicum, kruidnagel, danshen, knoflook, gember, ginkgo, paardenkastanje, panax ginseng, populier, rode klaver, zaagpalm, kurkuma en wilg.
Het drinken van alcohol in combinatie met dit product kan bijwerkingen veroorzaken zoals nervositeit, hoofdpijn en een snelle hartslag. Vermijd tevens het gebruik van stimulerende of kalmerende middelen in combinatie met groene thee. Vraag advies aan je arts wanneer je medicatie neemt en groene thee-supplementen wil gaan gebruiken.[3]
Vind je onze blogs interessant? Schrijf je dan zeker in op de nieuwsbrief:
Bronnen