Interview Joyce Houtkoop: zo krijg je meer energie met kleine stappen

Laatst bijgewerkt op 20 november 2025

Veel mensen voelen zich dagelijks moe, futloos of snel uitgeput — zelfs wanneer ze denken gezond te leven. Joyce Houtkoop, auteur van het boek Energieker, ontdekte pas op latere leeftijd hoe je met kleine, haalbare stappen wél meer energie kunt krijgen. In dit interview deelt ze haar inzichten over voeding, motivatie en leefstijlverandering, en laat ze zien waarom het nooit te laat is om je energie terug te winnen.

Het moment waarop alles anders moest

In je nieuwste boek Energieker help je mensen anders naar hun lijf en energie te kijken. Wat was voor jou het moment waarop je besefte: dit moet anders, zo wil ik me niet langer voelen?

Ik wist al lange tijd dat het anders moest. Ik at te veel suikers en besefte dat dit niet gezond was. Maar een echte uitweg had ik nooit gevonden, behalve af en toe een dieet dat ik vervolgens niet kon volhouden. Toen ik voor de opleiding tot Gewichtsconsulent(e) was geslaagd, kreeg ik steeds meer interesse in en kennis over gezondheid. Ik ging naar lezingen, las allerlei boeken en op een dag zag ik ineens de uitweg voor me. Dat was het moment waarop ik besefte dat het écht anders kon. Ik was toen al 57, dus je kunt wel zeggen dat ik er lang over heb gedaan. Ik hoop dat mensen dankzij mijn boek eerder tot dat inzicht komen dan ik destijds.

Waar komt ons energietekort vandaan?

Je schrijft dat veel mensen zich moe en futloos voelen zonder precies te weten waarom. Wat zie jij als een van de meest onderschatte oorzaken van dat energietekort?

Een van de meest onderschatte oorzaken van vermoeidheid is gebrek aan inzicht. Aan de ene kant beseffen veel mensen niet hoeveel waardevolle stoffen er zitten in groenten, fruit, bonen, noten, 100% volkorenbrood, goede vetten en eiwitten. Goede voedingsstoffen geven je enorm veel energie; ze zijn essentieel voor je.

Aan de andere kant realiseren we ons vaak niet dat meer dan 60% van wat er in de supermarkt ligt niet per se gezond is. Daardoor koop je sneller producten die er leuk uitzien, makkelijk klaar te maken zijn en lekker en goedkoop zijn, maar die weinig goede voedingsstoffen bevatten en juist veel suiker, zout en vet.

Patronen doorbreken en nieuwe gewoontes opbouwen

Je viel 10 kilo af én kreeg je energie terug — zonder streng dieet. Hoe doorbrak jij dat bekende patroon van alles-of-niets-denken dat zoveel mensen in de weg zit?

Toen ik op zoek ging naar voeding die wél gezond is, bleek dat verrassend lekker te zijn. Een ontbijt met twee stukken fruit, yoghurt en noten bijvoorbeeld — ik had geen idee hoe heerlijk dat kon zijn! Ik kreeg er iets veel beters voor terug. Daardoor voelde het niet als: “nu mag ik niets meer”. Je kunt het echt leuker en lekkerder voor jezelf maken, en dan voelt het niet als een straf. En de energie die het gaf was ongelooflijk!

Die energie en dat lekkere eten voelden zo goed dat het me geen moeite kostte om ermee door te gaan. Zo nu en dan spring ik even uit de band, en dat kan ook best. Soms hoort dat bij het weekend, bij verjaardagen of feestdagen. Dat is de 80-20-regel: als je 80% van de tijd gezond leeft, kun je die andere 20% de teugels laten vieren. Als je daarna maar weer terugkeert naar je nieuwe manier van eten. En geloof me: als je eenmaal hebt gevoeld hoeveel energie dat geeft, dan wíl je ook terug.

Gezond eten voelt voor veel mensen als ‘moeten’ of inleveren. Hoe heb jij dat kunnen ombuigen naar iets waar je echt plezier uit haalt?

Zoals ik eerder zei, gaf het feit dat gezond eten zo lekker kan zijn — en zoveel energie geeft — me veel inspiratie om hiermee door te gaan. Je moet het voor jezelf zo leuk en smakelijk mogelijk maken, dan houd je het vol. Misschien ben ik extra gemotiveerd omdat ik wat ouder ben en graag gezond wil blijven. Ik snap ook goed dat mensen gezond eten zien als inleveren: het gevoel dat je betutteld wordt of dat je vrijheid wordt afgenomen als je niet meer alles eet wat in je opkomt.

Maar laatst zei iemand iets moois: “Het is de ultieme vrijheid als je gezond bent en alles kunt doen wat je wilt.” Ziekte kan je overkomen, want je hebt niet alles in de hand. Maar vaak kun je je lijf wel helpen om zo gezond mogelijk te blijven. En met de 80-20-regel kun je echt nog elke week de bloemetjes buiten zetten — alleen niet elke dag.

Wat we kunnen verwachten van Energieker

Je boek daagt lezers uit om hun gezondheid anders aan te pakken. Wat kunnen ze verwachten als ze met jouw aanpak aan de slag gaan – welke verandering merken ze als eerste?

Ik hoop zó dat ze meteen meer energie voelen! Dat gevoel dat je de hele wereld aankunt. En dat gezond eten verrassend lekker blijkt te zijn. Weet je wat ook heel fijn is? Als je gezonder gaat eten — dus grofweg: groenten, fruit, goede vetten en eiwitten — dan heb je veel minder honger. Dat is een enorm voordeel. Je hebt minder behoefte om te snaaien en dat geeft zoveel rust. Ik was vroeger altijd op zoek naar dropjes, koekjes en chocola.

Voeding die voedt: waarom calorieën tellen niet genoeg is

Jij hebt het niet over calorieën tellen, maar over voeding die je cellen voedt. Kun je uitleggen waarom dat verschil zo belangrijk is?

Je cellen hebben goede voedingsstoffen nodig: vitaminen, mineralen, eiwitten, gezonde vetten en vezels. Als je die binnenkrijgt, word je veel rustiger omdat je lichaam krijgt wat het nodig heeft. Deze essentiële voedingsstoffen heeft je lijf hard nodig om goed te functioneren. Ze helpen onder andere je bloedglucose stabiel te houden, ondersteunen je hormonen en voeden je darmflora. Kortom: ze stellen je lichaam in staat zijn werk te doen. Wanneer je alleen naar calorieën kijkt, kijk je naar kwantiteit in plaats van kwaliteit. Dan loop je het risico dat daar minder gezonde voeding tussen zit.

Leeftijd als kracht: Het is nooit te laat

Na je pensioen ben je zelfs gestart met modellenwerk – een indrukwekkende stap. Wat zegt die keuze over hoe jij je nu voelt, en wat zou je willen meegeven aan anderen die denken dat het “te laat” is om nog te veranderen?

Dank je wel! Die keuze laat wel zien hoe goed en energiek ik me voel. Ik wil graag laten zien dat dit kan, en dat er nog zoveel mogelijk is als je goed voor je lichaam zorgt. Ik zou willen meegeven dat het niet te laat hoeft te zijn — dat er meer mogelijk is dan je misschien denkt. Wees niet bang om te doen wat jij belangrijk, leuk of spannend vindt.

Waarom ‘gezond lijken’ niet hetzelfde is als ‘voedzaam zijn’

Veel mensen voelen zich uitgeput aan het eind van de dag, zelfs als ze gezond eten. Wat is volgens jou het verschil tussen ‘gezond eten’ en ‘echt voedend eten’?

Gezond eten kan gezond líjken, in de zin dat je weinig schadelijke dingen binnenkrijgt, maar het kan alsnog te weinig voedingsstoffen bevatten. Soms denken mensen bijvoorbeeld dat een bak sla gezond is en eten ze alleen dat — zonder goede vetten of eiwitten. Dan ben je niet echt gevoed, want je mist essentiële stoffen waardoor je minder verzadigd en minder energiek bent. Gezond eten kan voedend zijn, maar vaak heeft het alleen een gezond imago en ontbreken er toch belangrijke voedingsstoffen. Eigenlijk zou elke maaltijd een koolhydraatbron (bij voorkeur met langzame koolhydraten), een eiwitbron en een vetbron moeten bevatten.

De drie saboterende krachten uit Energieker

In Energieker schrijf je over drie krachten die ons vaak saboteren zonder dat we het doorhebben. Kun je alvast een tipje van de sluier oplichten – waar kunnen lezers op gaan letten?

Die krachten noem ik de drie reuzen, omdat ze groot en sterk zijn. Het oude brein is een van die reuzen: het deel van je hersenen dat al honderden miljoenen jaren bestaat. Dit omvat grofweg onze reflexen (reptielenbrein) en ons gevoel (zoogdierenbrein). Je nieuwe rationele brein is veel jonger en dus ook minder krachtig. Als je begrijpt wat het oude brein wil, kun je ermee samenwerken. Een andere reus is je hormoonstelsel. Als dat niet in balans is, werkt er een grote kracht tegen je. Ook daarmee kun je leren samenwerken. De derde reus is ultra bewerkte voeding — daarmee kun je niet samenwerken; je kunt hem hooguit zo min mogelijk uitnodigen. Ultra bewerkte voeding is zó ontworpen en verpakt dat het bijna niet te weerstaan is als het binnen handbereik is. Als je dát weet, sta je al sterker.

Een gezondere leefstijl begint vandaag

Als iemand morgen aan de slag wil met meer energie en gezondheid – wat is dan één kleine, haalbare eerste stap waarmee je vandaag al verschil kunt maken?

Dat verschilt per persoon, want iedereen is anders. Het is belangrijk dat de stap die je zet bij je past en haalbaar is op dit moment. Als je nog geen zin hebt in een bepaalde stap, werkt het niet voor jou. Voorbeelden van kleine stappen zijn: meer groenten eten (200 gram), meer fruit (2 stuks), of kiezen voor volkorenrijst, volkorenbrood en/of volkorenpasta in plaats van wit. Je kunt ook het koekje bij de koffie weglaten en kijken of dat al vol te houden is. Met elke stap train je jezelf in gezonder eten en train je ook je smaak. Je went aan minder zoet en meer volkoren. Zo bouw je stap voor stap, in je eigen tempo, aan een gezondere leefstijl. In mijn boek noem ik verschillende stappen, en met de theorie en tips heb je een goede basis om het vol te houden. Neem de tijd om van elke stap een gewoonte te maken.

👉 Wil je meer weten over Joyce’s methode?
Ontdek Energieker en leer hoe je met kleine dagelijkse stappen een grote impact kunt maken op je gezondheid.