Bij een voedselallergie reageert het lichaam op het immuunsysteem, terwijl dat bij een voedselintolerantie niet het geval is.
Iemand met een voedselintolerantie kan een stof in bepaalde voedingsmiddelen niet goed verteren, vaak omdat hij een enzymtekort heeft. Een voedselallergie heeft niets te maken met een tekort aan enzymen.
Kenmerken van allergie en intolerantie
| Intolerantie | Allergie | |
| Begin | Symptomen verschijnen pas later. | Symptomen verschijnen snel na het eten van het voedsel, doorgaans binnen de 2 uur. |
| Hoeveelheid | Je kan kleine hoeveelheden triggerende voeding eten zonder een reactie te krijgen. | Je kan zelfs geen kleine hoeveelheden van het allergeen tolereren. Zelfs een kleine hoeveelheid zorgt voor een ernstige reactie. |
| Blootstelling | De reactie komt enkel voor als je een specifieke voedingsstof eet. | De reactie kan ook voorkomen bij het eten van voeding dat klaargemaakt werd in de omgeving van het allergeen. |
| Effect | Reacties kunnen ernstig en ongemakkelijk zijn, maar zelden levensbedreigend. | Reacties zijn ernstig en soms levensbedreigend, en kunnen een anafylactische shock veroorzaken. |
| Typische triggers |
|
|
Immuunreactie of enzymentekort?
Voedselallergieën en -intoleranties zijn ongewenste reacties op voedsel die bij sommige mensen voorkomen, maar ze zijn niet hetzelfde en hebben verschillende oorzaken.
Wanneer iemand een voedselallergie heeft, reageert het immuunsysteem van het lichaam verkeerd op een stof die een allergeen wordt genoemd.
Een allergeen is niet noodzakelijk een schadelijke stof. Artsen noemen ze allergenen omdat ze bij bepaalde mensen een reactie van het immuunsysteem uitlokken. Bij de meeste mensen veroorzaken allergenen echter geen nadelige gevolgen.
De volgende voedingsmiddelen veroorzaken het vaakst een reactie:
- Melk
- Eieren
- Pinda’s (aardnoten)
- Paranoten, walnoten en hazelnoten (noten)
- Vis
- Schelpdieren
- Tarwe
- Sojabonen
Een voedselintolerantie betekent meestal dat je een enzymtekort hebt. Enzymen zijn stoffen die helpen om voedsel te verteren. Als je een enzymtekort hebt, kan je bepaalde voedingsmiddelen niet goed verteren. Welk voedingsmiddel een probleem vormt, hangt af van het ontbrekend enzym.
Een voedselintolerantie kan ook het gevolg zijn van:
- Bepaalde chemicaliën in voedsel
- Voedselvergiftiging als gevolg van de aanwezigheid van toxines
- Het natuurlijk voorkomen van histamine in sommige voedingsmiddelen
- De aanwezigheid van salicylaten die in veel voedingsmiddelen voorkomen
- Specifieke levensmiddelenadditieven
Symptomen
Voedselallergieën en voedselintolerantie hebben verschillende symptomen.
#1. Allergiesymptomen
Een allergische reactie op voedsel kan de volgende symptomen veroorzaken:
- Netelroos
- Jeuk
- Zwelling van het gezicht, de lippen en de tong
- Zwelling van de keel en de luchtwegen, wat kan leiden tot ademhalingsmoeilijkheden
- Duizeligheid, lichtheid in het hoofd en flauwvallen
- Gastro-intestinale symptomen, waaronder braken en diarree
- Een plotselinge daling van de bloeddruk
- Een snelle, onregelmatige polsslag
- Verlies van bewustzijn
Als er zwelling in de luchtwegen optreedt, kan dit de ademhaling blokkeren. Als de luchtwegen sluiten, kan dit fataal zijn.
Een allergische reactie kan plotseling optreden. Als iemand symptomen van een allergische reactie vertoont, heeft hij onmiddellijk medische hulp nodig.
#2. Intolerantiesymptomen
De belangrijkste symptomen van een voedselintolerantie zijn:
- Darmgas
- Buikpijn
- Diarree
Er kunnen ook andere symptomen optreden, maar de kern van de symptomen heeft te maken met de darmen van een persoon.
Sommige symptomen van voedselallergie en voedselintolerantie kunnen op elkaar lijken. Dit maakt een nauwkeurige diagnose moeilijker.
Behandeling
Als iemand op een voedingsmiddel reageert, hangt de behandeling af van het type.
#1. Behandeling van een allergie
Iemand met een allergie kan de ene keer een milde reactie en de andere keer een ernstige reactie vertonen. Ongeveer 20 procent van de mensen met een allergie vertoont een ernstige reactie.
Anafylaxie kan in ernst variëren van mild tot levensbedreigend. Het kan snel gebeuren en is een medisch noodgeval.
De symptomen van anafylaxie zijn onder andere:
- Huidreacties
- Zwelling
- Ademhalingsmoeilijkheden
- Een plotselinge daling van de bloeddruk
Iedereen die weet dat hij een allergie heeft en een ernstige reactie kan krijgen, moet een injector bij zich hebben, zoals een EpiPen, die epinefrine, of adrenaline, toedient. Je hebt twee doses nodig voor het geval één dosis niet voldoende is.
#2. Behandeling van een intolerantie
Een voedselintolerantie behoeft meestal geen dringende behandeling. De beste behandeling is een langetermijnplan om het probleem onder controle te krijgen.
De behandeling van een intolerantie begint meestal met een uitsluitingsdieet. Hierbij vermijdt de patiënt een voedingsmiddel dat het probleem kan veroorzaken gedurende enige tijd, meestal 2 tot 6 weken.
Je kan er baat bij hebben een voedseldagboek bij te houden om te zien of de symptomen verbeteren. Daarna wordt het voedingsmiddel opnieuw geïntroduceerd en worden eventuele nieuwe reacties genoteerd.
Het kan nodig zijn deze controle te herhalen met verschillende voedingsmiddelen om vast te stellen welk voedingsmiddel het probleem veroorzaakt.
Soms kan je een voedingsmiddel opnieuw introduceren zonder dat er een reactie optreedt. Het kan zijn dat ze een tolerantie ontwikkelen, of dat een kleine hoeveelheid van het voedingsmiddel niet langer een probleem veroorzaakt.
Voedselintolerantie varieert sterk van persoon tot persoon en elk geval zal dus waarschijnlijk zijn eigen kenmerken hebben. Soms verergert een onderliggend probleem de intolerantie en is een passende behandeling nodig.((14 januari 2019, Is it a food allergy or an intolerance?))((2021, Food Allergy – ACAAI Patient))
Vind je onze blogs interessant? Schrijf je dan zeker in op de nieuwsbrief: