Burn-out en depressie zijn twee verschillende aandoeningen die vaak in een adem worden genoemd.
Ze kunnen samenhangen, maar dit is meestal niet zo. In dit artikel leggen we de grootste verschillen tussen depressie en burn-out uit.
Depressie en burn-out uitgelegd
Depressie betreft de psychiatrische diagnose voor een gedragsstoornis die iemands stemming beïnvloedt. Om de diagnose klinische depressie te krijgen, moet de patiënt meerdere symptomen van depressie hebben gedurende ten minste 2 weken.
Wanneer iemand aan een depressie lijdt, is hij of zij niet in staat om een toestand van plezier te bereiken of te ervaren. Als gevolg daarvan zie je vaak depressieve mensen gehuld in extreme droefheid.
Burn-out is dan weer een term die in de jaren 70 werd bedacht door de psycholoog Herbert Freudenberger. Burn-out betreft een algemene beschrijving van verlies van interesse en motivatie voor het werk, na een lange periode van overmatige stress.
Burnout-patiënten zien er anders uit dan patiënten met een depressie. Net omdat ze zich zo uitgeput voelen, twijfelen ze aan hun eigen vermogen om hun normale dagelijkse bezigheden uit te voeren. Ernstige burn-outs kunnen er ook toe leiden dat iemand aan zijn eigenwaarde gaat twijfelen.
Burn-out is beperkter dan depressie
Bij een burn-out zijn de moeilijke stemming en het gebrek aan motivatie over het algemeen beperkt tot het werk en werkgerelateerde gebeurtenissen. De patiënt voelt zich prima wanneer hij thuis is of met zijn hobby’s bezig is.
Een duidelijk teken dat het om een burnout gaat en niet om een depressie, is als de betrokkene zich tijdens het weekend goed voelt en zich op zondagavond zorgen begint te maken over het werk.
Bij een depressie heeft de negativiteit betrekking op alle facetten van het leven en niet alleen het werk. Ook genetica en omgevingsfactoren (het verlies van een partner, een ernstige ziekte krijgen etc.) kunnen een rol spelen bij het ontwikkelen van een depressie.
Depressie is ernstiger dan burn-out
Wat de symptomen betreft, vertonen de twee aandoeningen veel overeenkomsten. Zowel depressieve mensen als mensen met burn-out zijn teruggetrokken en extreem moe. Ook zelftwijfel is prevalent bij beide aandoeningen.
Vergeleken met burn-out, waarbij fysieke uitputting, een slecht gevoel over het werk en slechte werkprestaties typische symptomen zijn, zijn de symptomen van een klinische depressie doorgaans veel ernstiger. Patiënten met depressie zijn vaak wanhopig, hebben geen zelfrespect en kampen met suïcidale gedachten.
Ernstige depressie kan het slaap-waakpatroon van een persoon al veranderen, waardoor slapeloosheid ontstaat.
Aanbevelingen voor behandeling
Voor mensen met burn-out zal het wegnemen van de bron van stress leiden tot een snelle verbetering van de symptomen. Stoppen met werken of veranderen van baan zal helpen om van de gevoelens van burn-out af te komen.
Bij een klinische depressie zal de patiënt zich echter negatief blijven voelen over zijn nieuwe omstandigheden of nieuwe baan. De depressieve persoon heeft vooral rust nodig op het werk.
Depressie, als een klinische stoornis, wordt het best behandeld met medicijnen die anti-depressief van aard zijn. In combinatie met psychotherapie is de prognose van depressie redelijk, maar de symptomen kunnen nog verschillende keren in iemands leven terugkomen, om niet te zeggen dat ze langer duren dan bij een gewone burnout.
Wanneer burn-out een depressie is en vice versa
De relatie tussen burnout en depressie is een complexe relatie met veel overlappende symptomen en een invloed in twee richtingen. Het is gemakkelijk te begrijpen waarom iemand met burn-out die ongelukkig is op het werk, het risico loopt om een depressie te ontwikkelen. Een klinische depressie kan leiden tot verlies van motivatie en lusteloosheid, wat de burnout op het werk ook kan verergeren. Als dit gebeurt, raakt de patiënt verstrikt in een negatieve vicieuze cirkel.
Ongeacht de terminologie zijn er oplossingen en behandelingen voor zowel burn-out als depressie. Het identificeren en afbakenen van de twee zal helpen om de beste en optimale behandeling te zoeken.((25 april 2018, Four Differences Between Depression and Burnout))((2021, Difference Between Depression and Burnout))
Burn-out en depressie: het verschil per aspect
Volgens de stichting Burnout((2021, Burn-out vs. Depressie)) zijn er 15 domeinen waarop burn-out en depressie van elkaar verschillen. We geven ze samengevat mee in een tabel:
| Domein | Burn-out | Depressie |
| Ontstaan | Een energiestoornis (het waarom is duidelijk) | Een stemmingsstoornis (het waarom is niet duidelijk) |
| Plezier en het gebrek eraan | Plezier voelen lukt zolang met niet op de plek is die de stress uitlokt (zoals het werk) | Plezier voelen is onmogelijk op eender welk moment, ook bijvoorbeeld op vakantie |
| Psychomotoriek | Psychomatische klachten (zoals concentratieproblemen) zijn doorgaans aanwezig, maar men is niet lethargisch | Men beweegt zich lethargisch voort |
| Humor | Men kan genieten van humor in de juiste omgeving | Men geniet niet van humor en kan ook helemaal niet meer lachen |
| Zelfmoord | Zelfmoordgedachten zijn niet aanwezig | Zelfmoordgedachten zijn vaak aanwezig |
| Innerlijk gevoel | Men is uitgeput en soms angstig | Men voelt zich somber en weet geen raad met zichzelf |
| Betrokkenheid | Meestal het werk, soms de thuis- of studieomgeving | Niet gebonden aan een type omgeving |
| Biologie | Chronische stress die leidt tot veranderingen in het afweersysteem | Een gebrek aan serotonine, geen veranderingen in het afweersysteem |
| Betekenis van het leven | Het leven is betekenisvol buiten de burn-out omgeving | Het leven is zinloos |
| Reactie op actie van buitenaf | Men staat positief tegenover actie | Men wil gewoon geaccepteerd worden |
| In gesprekken | Men spreekt graag met begripvolle anderen, zolang het niet te lang duurt | Men heeft geen zin in gesprekken |
| Medicatie | Antidepressiva helpen niet | De juiste antidepressiva zullen de stemming verbeteren |
| Therapie | Rust en ontspanning zijn belangrijk | Cognitieve gedragstherapie is nuttig |
| Ziektesituatie | Men is ziek door een omgeving waarin men niet past | Men is ziek doordat men vastzit in een bepaald negatief denkpatroon |
| Somatische klachten | Men ervaart vaak vage klachten zoals buikpijn, rugpijn en hartkloppingen | Geen somatische klachten |
Vind je onze blogs interessant? Schrijf je dan zeker in op de nieuwsbrief: