Wat is vitamine K & K2?

Vitamine K bestaat in twee vormen met elk een eigen rol. Waar vitamine K1 (menaquinon) bijdraagt tot een normale bloedstolling, is vitamine K2 (menaquinonen) vooral van belang voor de gezondheid van de botten.

Vitamine K2 is de vorm die het lichaam het best opneemt. We halen het vooral uit voedsel, maar het wordt in beperkte mate ook door ons eigen lichaam in de dikke en dunne darm geproduceerd.

Vitamine K2 kan verder onderverdeeld worden in verschillende menaquinonen (MK), namelijk MK-4, MK-5, MK-6, MK-7, MK-8, MK-9 en MK10.

Vooral MK-7 is een interessante vorm. Daar waar vitamine K1 een halfwaardetijd heeft van 1-2 uur, kan vitamine K2 MK-7 wel een halfwaardetijd van 72 uur hebben. MK-7 is daardoor lang genoeg in het lichaam om de bloedvaten en botten te ondersteunen.

Om een extra goede opname te stimuleren, neem je vitamine K het best tijdens of na de maaltijd. Dit is nodig omdat vitamine K een vetoplosbare vitamine is.

Wat doet vitamine K(2)?

Zoals eerder vermeld, heeft vitamine K twee belangrijke functies in het lichaam:

  • Het draagt bij aan een goed verloop van de bloedstolling.
  • Het helpt bij de opname van o.a. calcium in de botten.

Een gezonde bloedstolling zorgt ervoor dat bloedingen snel stoppen wanneer je een wondje hebt. De bloedstolling zorgt er dus voor dat er snel een beschermend korstje op dat wondje komt.

De letter K staat dan ook niet geheel ontoevallig voor het Duitse woord ‘koagulation’, wat bloedstolling betekent.

Welk fruit en welke groenten bevatten veel vitamine K?

Vitamine K2 zit voornamelijk in voedingsmiddelen van dierlijke oorsprong. Het wordt gemaakt door bacteriën tijdens een fermentatieproces.

Dieren kunnen in hun darm vitamine K1 uit plantaardige voeding omzetten in vitamine K2. De mens kan dit ook, maar is daarin minder efficiënt dan dieren.

Het Japanse sojagerecht natto, aal (paling), kaas, boter, vlees en kombucha zijn goede bronnen van vitamine K2.

Groenten zijn dan weer een goede bron van vitamine K1. Spinazie, broccoli, snijbiet, boerenkool, peterselie, kool en andijvie zijn voorbeelden hiervan.

Hoeveel K2 per dag nodig?

De Gezondheidsraad adviseert een inname van 70 microgram vitamine K per dag. Dit advies geldt vooral met oog op de functie van vitamine K1 voor de bloedstolling, maar deze norm houdt geen rekening met de andere rollen. Voor vitamine K2 zijn geen specifieke richtlijnen vastgesteld.

Risicogroepen voor vitamine K-tekorten zijn onder meer baby’s, post-menopauzale vrouwen na de menopauze en mensen met chronische aandoeningen.

Hoe weet je of je vitamine K tekort hebt?

Tests om vitamine K-spiegels na te gaan worden niet vaak gebruikt. Een tekort aan vitamine K wordt veeleer ontdekt bij overmatige bloedingen (uit wondjes, de neus, in de maag of in de arm) of blauwe plekken. Bloed kan te zien zijn in de urine of de ontlasting, of de ontlasting kan zelfs teerachtig zwart zijn. Krijg je last van een of meerdere van deze symptomen, dan kan je aan je huisarts vragen om een bloedtest te doen.

Hoe lang moet je vitamine K geven?

Hoe lang je vitamine K moet nemen hangt af van hoe groot je tekort is. Om de opname te verbeteren, neem je een supplement best bij een maaltijd die vetten bevat.

Een supplement met vitamine K begint doorgaans al na 6 à 10 uur te werken en bereikt een maximaal effect na 1 of 2 dagen.

Onderzoek heeft aangewezen dat het veilig is om 10 mg K1 en 45 mg vitamine K2 per dag te gebruiken, en dat twee jaar lang.

Wat zijn de bijwerkingen van vitamine K2?

Afgezien van sporadisch spijsverteringsproblemen, komen bijwerkingen van vitamine K eigenlijk niet voor.

Zeldzame bijwerkingen zijn onder meer een verminderde appetijt, moeilijkheden met ademen of slikken, allergische reacties of zwellingen, spierstijfheid, zenuwachtigheid, bleekheid, en gele ogen en huid.

Als je een van deze bijwerkingen ervaart, dan dien je onmiddellijk contact met je arts op te nemen.

Is te veel vitamine K gevaarlijk?

Nee, vitamine K is niet gevaarlijk. Er is ook geen aanvaardbare bovengrens vastgesteld. Toxiciteit komt zelden voor en als het voorkomt, dan zal het te maken hebben met supplementen en niet met voeding.

Let wel op voor interacties met andere geneesmiddelen. Zo kan vitamine K een wisselwerking hebben met bloedverdunners, anti-epileptica, antibiotica, cholesterolverlagers, en afslankmiddelen.

Neem je een van die medicijnen, dan kan je best eerst aan je arts vragen of een supplement met vitamine K veilig is.

Kan een baby te veel vitamine K krijgen?

Vitamine K-vergiftiging is zeldzaam, maar komt het meest voor bij baby’s die flesvoeding krijgen. Daarin zit namelijk extra vitamine K. Dat is belangrijk, maar soms zijn die hoeveelheden te groot.

De gevolgen van vitamine K-toxiciteit bij baby’s kan zich uiten in geelzucht, bloedarmoede en verhoogde bilirubinewaarden.

Waarom D3 met K2?

Onderzoek heeft de synergetische relatie tussen vitamine K2 en vitamine D3 al meermaals aangetoond. Vitamine D3 in combinatie met vitamine K2 helpt namelijk zorgen dat het mineraal calcium door vitamine D wordt getransporteerd. Dit helpt om beter calcium in je botten op te nemen, in plaats van op te hopen in je aderen.

Wat is de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine K?

  • 70 mcg/dag voor -50 jaar
  • 120 mcg/dag voor +50 jaar
  • 75 mcg/dag voor jongeren
  • 90 mcg/dag voor zwangere vrouwen

In welke voedingsmiddelen vind ik vitamine K?

De vorm K1 vind je vooral in groene bladgroenten en plantaardige oliën. De vorm K2 haal je vooral uit zuivel en vlees.