Wat is vitamine E?

Vitamine E is net als vitamines A, D en K een vitamine die zit in de vetten van voeding.
Acht vetoplosbare moleculen maken deel uit van de familie:

• Vier tocoferol-isovormen (alfa-, bèta-, gamma- en delta-tocoferol)
• Vier tocotriënol-isovormen (alfa-, bèta-, gamma- en delta-tocotriënol)

Enkel de alfa-tocoferol vorm voldoet aan de menselijke behoefte aan vitamine E. Dit is ook de vorm die in ons bloed, cellen en weefsels zit.

De hoeveelheid vitamine E wordt uitgedrukt in milligram of internationale eenheden (IE, IU).

• 1 IE van de natuurlijke vorm komt overeen met 0,67 mg alfa-tocoferol.
• 1 IE van de synthetische vorm komt overeen met 0,45 mg alfa-tocoferol.

Wat is natuurlijke vitamine E?

Zoals hierboven al aangehaald, bestaat er een verschil tussen natuurlijke en synthetische vitamine D.

Op het etiket van een supplement wordt natuurlijke vitamine E vermeld als d-alfa tocoferol, d-alfa tocoferylacetaat of d-alfa tocoferylsuccinaat. Synthetische vormen van vitamine E worden daarentegen aangeduid met een dl-voorvoegsel.

Alfa-tocoferol is de biologisch meest actieve vorm van vitamine E, en zijn natuurlijke vorm bestaat uit één isomeer. Synthetisch alfa-tocoferol daarentegen bevat acht verschillende isomeren, waarvan er slechts één identiek is aan natuurlijke vitamine E. De andere zeven isomeren hebben een verminderde werkzaamheid in vergelijking met natuurlijke d-alfa-tocoferol.

Onderzoek heeft uitgewezen dat de natuurlijke vorm drie keer beter wordt opgenomen in het bloed en dat er ook hogere niveaus van de vitamine in de weefsels aanwezig zijn.

Wat doet vitamine E?

Vitamine E staat vooral bekend als antioxidant die een rol speelt in de strijd tegen vrije radicalen. Zo helpt vitamine E de lichaamscellen beschermen tegen invloeden van vervuiling en zonlicht.

Welke voeding bevat veel vitamine E?

Vitamine E zit vooral in noten, zaden, granen en hun afgeleide producten. Zo zijn zonnebloempitten en -olie, amandelen, hazelnoten en tarwekiemolie rijke bronnen van vitamine E. Daarnaast zitten ook kleine hoeveelheden vitamine E in eigeel, vis en lever.

Vitamine E degradeert echter snel als het in contact komt met zuurstof. Ook de bewerking van voedsel, alcohol en medicijnen kunnen de hoeveelheid vitamine E aanzienlijk doen slinken.

Welke groenten bevatten vitamine E?

Vitamine E zit niet in grote hoeveelheden in groenten. Enkel in spinazie vind je een aanzienlijke hoeveelheid vitamine E. Ook broccoli en pompoen bevatten een kleine hoeveelheid van de vitamine.

Hoeveel vitamine E mag je per dag?

Het lichaam kan deze vitamine niet zelf aanmaken en moet het uit voedsel halen. Toch is voor vitamine E geen Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH) vastgesteld.

Er is wel een adequate inname vastgesteld. Voor volwassen mannen is dit 13 mg per dag en voor vrouwen 11 mg per dag. De maximale veilige dosis van vitamine E is door de Gezondheidsraad vastgesteld op 300 mg per dag voor volwassenen.

Hoe herken je vitamine E-tekort?

Een vitamine E-tekort komt zelden voor. Een gezond voedingspatroon zorgt er namelijk voor dat je genoeg vitamine E binnenkrijgt. Te veel schadelijke invloeden of opnamestoornissen kunnen wel een tekort veroorzaken. Een tekort kan zenuw- en spierproblemen veroorzaken. Dit is echter ook een symptoom van sommige andere tekorten. Een bloedtest is dus de enige manier om dergelijke tekorten op te sporen.

Weet dat de verschillende vetoplosbare vitamines (A, D, E, K) met elkaar samenwerken. Heb je bijvoorbeeld een tekort aan vitamine D, dan kan je maar beter zorgen dat de andere vetoplosbare vitamines op peil zijn. Zij zorgen ervoor dat vitamine D beter wordt opgenomen.

Is tocoferol schadelijk?

Tocopherol en zijn afgeleiden zijn niet schadelijk, al kunnen ze in heel hoge dosissen het vermogen van je lichaam om bloed te stollen remmen. Dit kan leiden tot bloedingen en in extreme gevallen een beroerte.

Een aantal studies hebben ook aangetoond dat mannen die hoge dosissen vitamine E-supplementen namen, een hoger risico liepen op het ontwikkelen van prostaatkanker. Of er een causaal verband bestaat, is niet duidelijk. Maar als man moet je hier zeker rekening mee houden.

Wat zijn gemengde tocoferolen?

Als je een supplement koopt met ‘gemengde tocoferolen’, dan bevat dit product een mengsel van verschillende soorten vitamine E. Tocoferolen worden in supplementen vaak gecombineerd met tocotriënolen.

Sommige gemengde tocoferolsupplementen bevatten niet alle vier de tocoferolen, maar combineren er in plaats daarvan twee of drie in verschillende concentraties. In zeldzame gevallen kan een fabrikant een synthetische vorm van alfatocoferol alleen als een gemengd tocoferol op de markt brengen.